De nieuwbouw van een ziekenhuis is een operatie die je niet vaak in je carrière uitvoert. Voor veel zorgprofessionals is het zelfs een once-in-a-lifetime project. In Alkmaar werkt Noordwest Ziekenhuisgroep aan een grootschalige vernieuwing van haar hoofdlocatie. De eerste fase – een gloednieuwe acute as van ca. 35.000 m² – is inmiddels opgeleverd. Wat ging goed, wat was spannend en welke lessen nemen ze mee naar fase 2?
Projectdirecteur Peter Geerlings (Noordwest Ziekenhuisgroep) en projectmanager Jeroen Brinkman (AT Osborne) kijken terug op vijf jaar intensief samenwerken. “Toen ik in 2020 bij het project betrokken raakte, lag er al een stevig plan”, vertelt Peter. “Maar er zat nog optimalisatiepotentieel in. Toen Jeroen bij me langskwam om kennis te maken, merkten we meteen dat we dezelfde achtergrond deelden. We hebben allebei bij grote aannemers gewerkt. Daarnaast heeft AT Osborne veel ervaring in de zorg. Dat gaf vertrouwen.”
Inhoudelijk
Die inhoudelijke ervaring bleek al gauw van grote waarde. Niet alleen voor Peter als projectdirecteur, maar vooral voor de vele zorgprofessionals die betrokken zijn bij het ontwerp van hun nieuwe werkomgeving. Peter: “Zij gaan het nieuwe gebouw gebruiken en hebben daar dus terecht een mening over. Dan is het een groot voordeel als een projectmanager inhoudelijk kan meepraten. Daardoor voelen mensen zich serieus genomen en kom je samen verder.”
Neutrale schets
In projecten van deze omvang schuurt het regelmatig tussen belangen: techniek, planning, logistiek, financiën, veiligheid en toekomstbestendigheid. Jeroen ziet het als zijn rol om die perspectieven in balans te brengen. “Ik schets eerst heel neutraal hoe de situatie eruitziet, wat de opties zijn en wat het betekent voor de betrokken teams. Daardoor ontstaat vaak begrip.”
Manier van samenwerken
Peter vult aan: “Ik maak graag snel een keuze. Maar Jeroen zorgt ervoor dat het besluit beter landt. Hij maakt zichtbaar welke effecten het heeft en helpt zo om draagvlak te creëren.” Deze manier van samenwerken vraagt om wederzijdse eerlijkheid. “Als ik denk dat iets niet klopt, dan zeg ik dat,” vertelt Jeroen. “En Peter zegt dat ook tegen mij. Dat accepteren we van elkaar. Zo kom je tot betere besluiten.”
Wel het plan, niet de ervaring
Bij nieuwbouw van een ziekenhuis ligt er vaak een goed voorbereid plan klaar, maar ontbreekt het aan mensen die dit soort projecten al eerder hebben doorlopen. Peter licht toe: “Als projectdirecteur ben ik verantwoordelijk voor het geheel, maar in een ziekenhuis spelen er altijd andere strategische en bestuurlijke vraagstukken mee.”
De opgave in Alkmaar
Het contrast kan bijna niet groter zijn: het 93-jaar oude Rijksmonument Huize Westerlicht, en direct daarachter de net opgeleverde, spiksplinternieuwe acute as van de Noordwest Ziekenhuisgroep locatie Alkmaar. Deze eerste fase van een enorm sloop- en nieuwbouwproject omvat een hypermodern gebouw, waar innovatie en zorgkwaliteit op circa 35.000 m² samenkomen. De complexiteit van het totale project is aanzienlijk. In drie fasen wordt er binnenstedelijk gesloopt en gebouwd, waarbij de nieuwbouw twee keer moet aansluiten op bestaande bouw die daarna gesloopt wordt. AT Osborne tekent in zowel de eerste als de tweede fase voor het projectmanagement en het Programma van Eisen.
Grote lijn bewaken
Externe expertise is daarom volgens Peter geen luxe, maar een randvoorwaarde: “Een project van deze omvang vraagt om een projectmanager die continu zicht houdt op de voortgang, de risico’s en de inhoud. Iemand die mij helpt om de grote lijn te bewaken, zodat ik mijn tijd kan richten op de bestuurlijke context en de cruciale besluiten die daarbij horen.”
Een late wijziging
De nieuwbouw moest worden uitgerust met de allernieuwste CT-scanner – een essentieel toestel voor een topklinisch ziekenhuis. Alleen kwamen de exacte specificaties pas laat in de uitvoering beschikbaar. Jeroen: “Toen bleek dat er nog een vloergoot bij moest. Dat zorgt voor spanning, want engineers willen dit het liefst een jaar vooruit kunnen plannen. En de vloerafwerking werd al bijna aangebracht. Niemand zit te wachten op late wijzigingen.”
Wendbaar blijven
Toch kwam het projectteam eruit. “Samen hebben we de afweging gemaakt: wat is het beste voor het project? We hebben het praktisch ingericht, zodat de bouw door kon gaan. En de scanner staat er.” Het is een belangrijk inzicht voor andere projecten, zegt Peter: “Je moet wendbaar blijven. En je moet goed blijven samenwerken, juist op dit soort momenten.”
Vijf lessen uit fase 1
-
01
Kies een projectmanager die inhoudelijk kan meepraten
Dat leidt tot betere gesprekken met zorgprofessionals en betere keuzes.
-
02
Verbind actief de verschillende perspectieven
Goede besluiten ontstaan wanneer iedereen het totaalplaatje ziet.
-
03
Organiseer wendbaarheid
Late wijzigingen zijn onvermijdelijk – een flexibel proces maakt het verschil.
-
04
Houd ieders belang in het vizier
Samen zoeken naar oplossingen voorkomt vertraging én schade.
-
05
Werk aan een projectcultuur waarin iedereen eigenaarschap voelt
Daardoor groeit een team dat elkaar blijft vinden, ook op spannende momenten.
Volgende fase
In fase 1 verzorgde AT Osborne het projectmanagement en het Programma van Eisen. Peter: “We zijn erg blij met deze samenwerking en we profiteren ook van de andere expertise binnen het bureau, zoals de kostendeskundigen. De Projectbarometer vond ik ook waardevol. Daarmee kun je goed peilen hoe het team erin zit. Ook in de komende fasen blijven we nauw samenwerken.” Ook voor fase 2 verzorgt AT Osborne het projectmanagement en de uitwerking van het Programma van Eisen.
Meer weten?
Of het nu gaat om een nieuw ziekenhuis, een renovatie of een complexe binnenstedelijke opgave: deze lessen bewijzen dat een gedragen aanpak het fundament vormt voor succes. Wil je sparren over een eigen projectuitdaging? Of weten hoe je deze inzichten kunt toepassen in jouw organisatie? Onze adviseurs denken graag met je mee.
Vragen of verder praten?
Wil je sparren over een eigen projectuitdaging? Of weten hoe je deze inzichten kunt toepassen in jouw organisatie?
Jeroen Brinkman
Manager team huisvesting en projectbeheersing